Россияда, «Балдардыҥ бичигинин кÿни» деп байрамныҥ тÿÿкизи 1928 jылда, кичинек изÿ айда башталган. Тöрöлистиҥ тöс калазы — Москвада 40 библиотека баштапкы катап балдарга бичиктиҥ солун байрамын öткÿрген.
Тöрöли учун Улу jууныҥ öйинде, чокымдап айтса, 1943 jылда тулаан айдыҥ 26 кÿнинде, Москва калада, балдарга «Балдардыҥ бичигинин кÿни» деп байрам öткÿрген, ол туштажуда ады jарлу бичиичилер балдарга бичиктер сыйлаган. Байрамды башатаган кижи Лев Кассиль. Оноҥ ло бери, бу байрам Тöрöлисте , балдардыҥ эҥ учурлу байрамы.
Тулаан айдыҥ 26-27 кÿндеринде, Оностыҥ jурт библиотеказында библиотекарлар Алла Сергеевна Черукова ла Валентина Яковлевна Черукова «Бастыра телекейлик балдардыҥ бичигиниҥ байрамын» öткÿрдилер. «Бичик ÿргÿлjиге болор» (Пусть всегда будет книга») деп чöрчöктöр керегинде бичиктердиҥ кöрÿнтезин белетеп алган, башка-башка укту албатылардыҥ, ол тоодо алтай албатынын чöрчöктöри болды. Балдар бу байрамныҥ тÿÿкизиле танышкандар, кем кöп jилбилÿ кеп сöстöр, табышкактар билерин ойындарда кöргÿстилер, «Канай билбейтен» («Не могу не знать») деп викторинага сонуркап турушкандар. Оноҥ Алла Сергеевна балдарды бичиктердиҥ кöрÿнтезиле таныштырып, олор ло кожо jуруктар jурагылады. Баштамы класстыҥ ÿренчиктери Аделина Табадякова, Лиза Ленская, Галя ла Василиса Каланчикова, Саша ла Настя Иванова, Дарина Иванова эрчимдÿ туруштылар. Байрамныҥ учында балдар тату сыйлар ла кÿндÿлÿ грамоталарла кайрадатылар.
Алтай бöлÿк
«Чемальский вестник» деп газетти 1994 jылдаҥ ала бичидип, кычырып jадым. 2023 jылда, газеттиҥ бир бöлÿги алтай тилле чыгып турганына сÿÿнип те. оморкоп то турадым. Бу ишти Светлана Михайловна Майманакова бÿдÿрет. Газетте jилбилÿ ле керектÿ бичимелдер, чÿм-jаҥ, алтай сööктöр лö байрамдар керегинде, аймактыҥ солундары чыгат. Алтай албаты керегинде бичимелдерди jилбиркеп кычырадыс. Бу бÿк биске алтай кычыраачыларга керектÿ деп сананадыс. Бöлÿкте балдарга алтай албатыныҥ ойындары, маргаандары керегинде бичиген болзо, база jакшы болор эди. Светлана Михайловнага быйаныс, бу баштаган jилбилÿ ижин оноҥ ары улалтып апарар деп иженедис.
В.Я. Черукова
